Bu makaleyi okuyan sen olmak üzere herkesin yanlış bildiği bir atasözü. Su uyur düşman uyumaz.
Sü uyur düşman uyumaz
Su uyur düşman uyumaz atasözünün aslında doğrusu Sü uyur düşman uyumaz.
Eski Türklerde Sü
Eski Türklerde sü kelimesinin anlamı askerdir. Yani bu atasözün anlatmak istediği şey senin askerin uyur ama düşmanın askeri uyumazdır.
Subaşı
Subaşı veya sübaşı, Türkçe bir sözcük olarak hemen hemen tüm Türk devletlerinde “komutan” anlamında kullanılagelmiştir. Türkçede “sü” asker, ordu anlamındadır. Orhun Yazıtları’nda “sü begi” olarak kullanılmıştır. Karahanlılar orduyu sevk ve idare için “sü başlamak” derlerdi. Kutadgu Bilig’de “sübaşlar er”, “sübaşçısı” ve “sübaşlar kişi” olarak kullanılmaktadır. Karahanlılar, Gazneliler, Büyük Selçuklular, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu, Arapça, Farsça “sahibü’l ceyş” ve “sipehsalar”, Türkçe olarak da “subaşı” sözcükleri kullanılmıştır. Selçuk Bey’in unvanı da subaşıdır. Subaşı ve benzeri sözcüklerin kullanıldığı tüm Türk devletlerinde bu makam, devletin geleneklerine ve içinde bulunduğu şartlara göre değişmekle birlikte, subaşılık doğal olarak son derece önemli bir görevdir. Subaşı olarak atanacak kişide özel bir takım özellikler aranmıştır. Bunlar arasında askerî konularda, özellikle askerî taktiklerde deneyimli, atak, cesur, cömert, haysiyetli, alçak gönüllü, politik ve stratejik görüşe sahip, örfe bağlı, kalem, silah kullanmakta usta, ilim ve irfan sahibi olmak gibi çok çeşitli özellikler belirtilmektedir.
Hayy’dan gelen Hu’ya gider
Haydan gelen huya gider. Bu ata sözünü bir çok kez duymuş ya da kullanmışsınızdır günlük hayatınızda. Çalışmadan gelen paranın ya da şansla kazanılan paranın birden kaybolacağını anlatmaya çalışmak için. Peki bu atasözünün gerçek anlamı nedir?
Günlük hayatımda yaşamış olduğum bir olay ile sizlere anlatayım.
Hayy ve Hu zikri
21 Temmuz ve 28 Temmuz 2017 tarihlerinde 2 farklı cemaatte zikre katıldım. 21 Temmuz’da içinde bulunduğum cemaat Hayy diye zikir çekiyordu. 28 Temmuz’da içinde bulunduğum cemaat ise Hu diye.
Allah’tan gelen Allah’a gider
İlk cemaat zikri Hayy olarak çekiyordu. Anlamını sorduğumda Allah’ın sıfatı olduğunu söylediler. İkinci cemaat ise zikri Hu olarak çekiyordu. Anlamını sorduğumda ise Allah’ın sıfatı olduğunu söylediler.
Biraz düşündüm. Demek ki bu ata sözünün anlamı Allah’tan gelen Allah’a giderdi.
Su küçüğün söz büyüğün
Muhsin Abi, ben ve Sedat Abi uzun bir yürüyüşün ardından Maçka’daki çeşmenin başına geldik. Hepimiz çok susamıştık. Sedat Abi çeşmeyi açtığında şu sözü kullandım. Su küçüğün söz büyüğün.
Muhsin Abi cevap verdi. Sus küçüğüm, söz büyüğün.
Ama yine de kıyamadı. Suyu en küçüğün içmesine izin verdi.
Bir yanıt yazın